مازندران بر مرز تشنگی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی میانخبر به نقل از بلاغ؛  بحران کم‌آبی دیگر صرفاً یک تهدید مختص مناطق خشک و کویری نیست، بلکه به دلیل تغییرات اقلیمی، توسعه نامتوازن و افزایش تقاضا، به چالشی ملی و فراگیر تبدیل شده است.

در این میان، استان‌های شمالی نظیر مازندران که همواره به عنوان گنجینه منابع آبی کشور شناخته می‌شدند، اکنون به طور فزاینده‌ای تحت تأثیر کاهش شدید و نگران‌کننده بارندگی‌ها قرار گرفته‌اند؛ این شرایط، در کنار بار سنگین جمعیت مسافران فصلی و مصرف غیر استاندارد منابع، ایجاب می‌کند که راهکارهای اضطراری فراتر از توسعه زیرساخت‌ها اندیشیده شود؛ لذا، تغییر فوری و جدی الگوی مصرف آب در کلیه بخش‌های خانگی، کشاورزی و صنعتی، به عنوان اصلی‌ترین و حیاتی‌ترین اقدام برای تضمین پایداری و بقای منابع آبی استان ضروری است.

در همین رابطه، مهندس بهزاد برارزاده، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان مازندران در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار بلاغ در تشریح دغدغه‌های حوزه آب استان، به تناسب نداشتن زیرساخت‌ها با بار جمعیتی شناور اشاره کرد و گفت: حل این معضل نیازمند «نگاه ویژه ملی» است.

مدیرعامل آبفای مازندران با بیان اینکه جمعیت زیرساختی استان در ۶۴ شهر و یک‌هزار و ۷۹۱ روستا بالغ بر ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر است، اظهار کرد: ۸۸ درصد جمعیت شهری و روستایی تحت پوشش آبفا هستند، اما یک‌هزار و  ۱۲۸ روستا با جمعیتی بالغ بر ۳۰۵ هزار نفر هنوز فاقد پوشش هستند.

وی افزود: ما استعداد خدمت‌رسانی به ۴ میلیون و ۴۵۰ هزار نفر (شامل جمعیت بومی و ۱ میلیون و ۲۵۰ هزار نفر جمعیت توریست) را داریم. اما در پیک‌های جمعیتی آخر هفته، جمعیت شناور میلیونی وارد مازندران می‌شود و در این شرایط، زیرساخت موجود قطعاً کافی نیست و ما مرهون صبوری و مهربانی مردم هستیم.

برارزاده در خصوص منابع تأمین آب، یک هشدار جدی اعلام کرد: ۱۸ درصد از منابع تأمین ما از آب‌های سطحی (سدهای میجران، آیت‌الله صالحی، شهید رجایی و رودخانه رودبارک) است.

وی ادامه داد: ۸۲ درصد آب استان از سفره‌های زیرزمینی (۴۰۰ چشمه و ۷۵۸ حلقه چاه) تأمین می‌شود و نکته مهم این است که ما باید به سمت آب‌های سطحی برویم و این کار در حال انجام است.

مدیرعامل آبفای مازندران با ارائه آمار کسری تولید، بحران را ملموس‌تر ساخت و گفت: نیاز آبی استان ۱۵,۶۷۷ لیتر بر ثانیه و حداکثر تولید فعلی ۱۴,۲۸۸ لیتر بر ثانیه است که نشان می‌دهد که کسری آب کنونی، ۱۳۸۹ لیتر بر ثانیه است.

برارزاده در خصوص مخازن ذخیره نیز اعلام کمبود کرد و گفت: با فرض یک مخزن ۷۰۰ لیتری برای هر واحد مشترک، ما ۱ میلیون و ۴۵ هزار متر مکعب مخزن نیاز داریم، اما تنها ۶۶۲ هزار متر مکعب موجود است و ۳۸۳ هزار متر مکعب کمبود مخزن داریم.

مدیرعامل آبفا به چالش‌های کیفیت آب و پسروی دریای خزر در استان اشاره کرد و گفت: عملاً از فریدونکنار تا گلوگاه با EC ۲۰۰۰ (شوری) می‌جنگیم و از بهشهر تا رامسر با آهن و منگنز درگیریم.

برارزاده به مصرف بالای آب اشاره و تصریح کرد: در حالی استاندارد مصرف برای هر نفر ۱۲۰ تا ۱۵۰ لیتر است که مصرف واقعی در شهرهای مازندران ۱۹۱ لیتر و در روستاها ۲۱۰ لیتر است.

وی افزود: خواهشم از مردم عزیز مازندران این است که مثل همیشه یاور ما باشند و با مهربانی‌شان، هر نفر ۱۰ تا ۱۵ لیتر صرفه‌جویی کنند.

برارزاده طرح‌های در حال اجرا برای عبور از بحران را اینگونه توصیف کرد: پروژه‌های کلان کنونی شامل: سد انحرافی مرزن‌آباد، سد هراز، سد سجاد رود و سایر سدها با افق ۱۴۴۰ در حال اجراست تا از آب‌های زیرزمینی به آب‌های سطحی برویم.

وی ادامه داد: فرسودگی شبکه از ۲۵ هزار کیلومتر شبکه استان، ۵۳۰۰ کیلومتر فرسوده است.

مدیرعامل آبفا مازندران به مشارکت خیرین در پروژه‌های آبرسانی اشاهر کرد و گفت: در حال حاضر، خیرین، گروه‌های جهادی، شوراها و دهیارها با تأمین لوله، در حال ترمیم و اصلاح شبکه‌های فرسوده هستند.

برارزاده با تاکید بر تغییر الگوی مصرف و درست مصرف کردن، متذکر شد: پویش “هر خانه یک مخزن” و استفاده از دستگاه‌های کاهنده مصرف، برای مدیریت پیک مصرف و قطع برق، ضروری است.

مدیرعامل آبفا در پایان خاطرنشان کرد: این اقدامات نشان‌دهنده تعهد شرکت آب و فاضلاب مازندران و همکاران آب منطقه‌ای برای ارائه آب تصفیه‌شده و خوب به مردم استان است.

به گزارش بلاغ؛ پیامدهای کم‌آبی فراتر از یک چالش صرفاً محیط زیستی، به تهدیدی چندوجهی و فوری برای تمامی ارکان جامعه تبدیل می‌شود، بنحویکه، در حوزه کشاورزی، کاهش شدید منابع آبی مستقیماً امنیت غذایی کشور را به خطر انداخته و معیشت صدها هزار کشاورز را زیر بار سنگین خشکسالی قرار می‌دهد. در حوزه صنایع نیز به دلیل نیاز حیاتی به آب در فرآیندهای تولید، با توقف یا کاهش فعالیت و زیان‌های اقتصادی هنگفت مواجه خواهند شد.

علاوه بر این، در حوزه سلامت و زندگی روزمره مردم، کمبود آب به افزایش ریسک بیماری‌های عفونی، اختلال در بهداشت فردی و عمومی، و کاهش کیفیت خدمات حیاتی منجر می‌شود؛ بنابراین، هرگونه کوتاهی در تغییر بنیادین الگوی مصرف، به معنای پذیرش عواقب جبران‌ناپذیر اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی است که نه تنها آینده، بلکه حال حاضر جامعه را نیز به صورت جدی تهدید می‌کند.

در نهایت، عبور از بحران کم‌آبی، فراتر از وعده‌های دولتی و توسعه زیرساخت‌ها، نیازمند پذیرش مسئولیت جمعی و نهادینه کردن فرهنگ بهینه‌سازی مصرف است. درک این نکته که هدف، عدم استفاده نیست بلکه استفاده درست و کارآمد است، کلید موفقیت در این مسیر خواهد بود.

وضعیت استان‌هایی چون مازندران، که علاوه بر جمعیت بومی، بار سنگین خدمت‌رسانی به تا ۱۰ میلیون مسافر فصلی را بر دوش می‌کشند، شاهدی بر ضرورت این اقدام ملی است؛ جایی که مصرف روزانه آب در روستاهای استان به ۲۱۰ لیتر می‌رسد و مازندران با کمبود بحرانی ۳۸۳ هزار متر مکعبی مخازن ذخیره روبه‌رو است، نشان می‌دهد که هر شهروند با صرفه‌جویی تنها ۱۰ تا ۱۵ لیتر آب، می‌تواند مستقیماً در نجات زیرساخت‌های حیاتی و پایداری منابع آبی سهیم باشد.

در نبرد با عطش جمعی، بقای سرزمین در گروی بیداری فوری وجدان‌ها و تغییر الگویی است که هر روز، ما را به خط پایان کم‌آبی نزدیک‌تر می‌سازد.

گزارش: مجتبی قربانی

انتهای مطلب/